Tijdens de laatste editie van de vakbeurs Tastin' France in Brussel, werd onze aandacht getrokken door een aantal schuimwijnen, die om diverse redenen uit de band sprongen. Vooreerst was er het feit dat bijna het hele gamma op de markt gebracht wordt als "Vin de France", zonder appellatie, dus. Daarbij kwam nog dat verschillende van de voorgestelde cuvées afkomstig waren van druivenrassen die zelden of nooit in een mousserende versie worden aangeboden. Of wat dacht u van een schuimwijn op basis van Melon de Bourgopgne? Ooit geproefd, iemand?
Iwan Escher en Cécile Thomas de drijvende krachten achter een gedurfd project dat de grenzen van de Franse schuimwijnen verlegt
Wij ook niet en dus hadden we extra zin in een gesprek met de eigenzinnige wijnboeren achter dit project. Correctie (en nieuwe verrassing) Iwan Escher en Cécile Thomas zijn geen wijnboeren. Zij omschrijven zichzelf liever als "cultivateurs de fines bulles en Val de Loire". "Neen, we bezitten geen morzel wijngaard, " lacht Cécile Thomas. "En geen van beiden zijn we afkomstig uit een wijnbouwersgeslacht." Haar partner, Iwan Escher, heeft een Bretoense moeder en een Zwitserse vader. Zelf is Cécile opgegroeid in een gezin van landbouwers, dat wel. Nadat zij 15 jaar lang ingestaan had voor de wijnselectie ten velde voor een grote firma en daarbij vooral de Champagne en de Bourgogne had leren kennen, besloot ze dat het tijd was voor een volgende stap. "We wilden onze eigen schuimwijnen op de markt brengen, " zegt ze, alsof dat een simpel idee is. Zeker als je zelf geen wijngaarden bezit. "Door eigen ervaring en door contacten via via wist ik al wel waar de producenten waren, die goed werk leverden. Maar die mensen maakten dus wel allemaal stille wijnen, he." "Ja," beaamt Iwan, "in het begin zijn we soms letterlijk gaan aankloppen bij de wijnboeren, in de hoop dat ze de deur niet op onze neus zouden dichtknallen. Het heeft vaak veel overredingskracht gevraagd. Je moet je dat ook voorstellen: twee "snullen" die komen zeggen dat ze van een deel van jouw druiven schuimwijn willen gaan maken. Vaak in een appellatie die dat niet toelaat. Gevolg: je moet declasseren tot "Vin de France", wat eigenlijk financële zelfmoord is. . Er is niet veel meer nodig om als compleet geschift aanzien te worden." Maar Iwan Escher en Cécile Thomas hielden vol. "We moesten de boeren niet alleen overtuigen om ons een deel van hun druiven te verkopen, we wilden ook de wijn daar ter plekke maken. Bij al onze contractboeren staan ondertussen onze eigen cuves, maar voor het persen gebruiken we de installatie van onze gastheer. Je mag ook niet vergeten dat de eisen die van een basiswijn , die een tweede gisting zal ondergaan , anders zijn dan die van een most die rechtstreeks tot een stille wijn vergist zal worden. Een basiswijn zal meer zuren moeten hebben . Het oogstmoment is verschillend enz. Al onze schuimwijnen zijn fundamenteel anders van karakter dan de stille wijnen die door onze contractboeren onder hun eigen naam op de markt gebracht worden. " "Als jullie druiven kopen van jullie contractboeren, hoe kunnen jullie dan zeker zijn dat ze het beste materiaal niet voor hun eigen wijnen bewaren?" willen wij van Jéroboam toch even weten. "Ja, maar zo werkt ons concept niet," verzekert ons Cécile Thomas. " Wij spreken op voorhand af welke percelen voor onze wijn bestemd zullen zijn. Op die manier komt onze schuimwijn niet in concurrentie met de stille wijnen van de contractboer. Goede afspraken maken goede vrienden. Ondertussen hebben we overal de sleutels van de chai en lopen we daar in en uit zoals het ons uitkomt, want we moeten onze wijnen natuurlijk zelf opvolgen. De prise de mousse besteden we (voorlopig) wel uit aan een externe gespecialiseerde firma, maar opgepast: wel onder onze voorwaarden. Wij regisseren alles." Het geheim van de schuimwijnen van Escher & Thomas zit verder voor een groot deel in de gebruikte gist. Dat is een giststam die luistert naar de naam 1895C. Deze stamt af van nog levende gisten, die in 2008 werden ontdekt in een fles wijn uit 1895, dus van voor de phylloxera-plaag. De desbetreffende wijn was afkomstig van Räuschling-druiven, een autochtoon ras, dat aangeplant stond op de oevers van het meer van Zürich. "We waren direct weg van de eigenschappen van deze gist, " vertellen Escher en Thomas. "Hij laat de terroir-expressie van de druiven die we verwerken volledig tot hun recht komen en levert wijnen af met een extravert aroma. De omzetting van de suikers tijdens de tweede gisting, verloopt veel trager dan bij moderne gisten, maar geeft aanleiding tot een grote precisie en een fijne mousse." Het gamma bestaat uit vijf schuimwijnen, allen volgens de" méthode traditionelle". Als eerste proefden we Escher & Thomas / "Attitude M" / Melon de Bourgogne Extra Brut / Vin de France. Het is , voor zover ik mij herinner, de eerste keer dat ik een schuimwijn proef op basis van pure Melon de Bourgogne ( de basisdruif voor heel wat Muscadets n.v.d.r.) en ik proef ondertussen toch al meer dan 40 jaar wijn! De druiven voor deze cuvée zijn afkomstig van percelen, die , indien de wijn stil zou gevinifieerd worden, aanspraak zouden kunnen maken op de appellatie Muscadet de Sèvre et Maine . De stokken wortelen in een granietbodem. De druiven worden met de hand geplukt en de wijn rust minimum 12 maanden "sur lattes". De wijn krijgt een dosage van 4 g/l en heeft een alcoholgehalte van 12 volumeprocent.
Du jamais vu een schuimwijn op basis van pure Melon de Bourgogne
De wijn heeft een lichtgele kleur met fijne belletjes. De neus is aangenaam met tonen van citroen en van appeltjes. In de mond is de mousse mooi dekkend. Tonen van Jonagold. Vriendelijke zuren. Wijn met een goede lengte, die gastronomisch breed inzetbaar is. Consumentenprijs op het domein TTC: 8 euro. Score: A. Van deze wijn worden jaarlijks 5.000 flessen geproduceerd. Alleen al vanwege zijn uniciteit verdient deze wijn een plaats in uw kelder.
De tweede in het rijtje is de Escher & Thomas / "Attitude S" / Sauvignon Extra Brut / Vin de France. De druiven voor deze wijn worden betrokken bij een wijnboer met percelen in de gemeente Oisly, in de Touraine-streek, dus. De bodem is zandig met een ondergrond van klei van Sologne. Er wordt aan een biologische aanpak gedaan, volgens het lastenboek van Terra Vitis. De wijn verblijft minimum 18 maanden "sur lattes" en heeft een dosage van 6 g/l.
Deze Sauvignon Blanc met bubbels kan men al evenmin alledaags noemen
Net zoals de vorige wijn heeft dit product een lichtgele kleur met wervelende kleine bubbels. De neus is bloemig met ook een mineralige ondertoon. De mousse is romig van textuur . In de smaak ligt het accent op de zuurtjes, met reminiscenties van Kaapse appel vooral, maar de aciditeit is goed verpakt in de fruitigheid. Consumentenprijs op het domein TTC: 9 euro . Score: A+.
Dan volgt de Escher & Thomas / "Attitude C" / Chenin Extra Brut / Vin de France. Hiervoor werkt men samen met een wijnboer uit Vouvray (klei-kalkbodem), die in de wijngaard werkt volgens biologische principes. Chenin is al wat gebruikelijker als basiswijn voor mousserende cuvées, dus zochten Escher & Thomas hun "twist" deze keer in de opvoeding van de wijn. De basiswijn werd namelijk opgevoed op eiken vaten van tonnelier Stockinger. Daarna volgt nog eens een periode van minstens 24 maand "sur lattes", in dit geval zelfs 30 maand.
Beendroog maar o zo puur de Attitude C
Er werd dus gekozen voor een belegener type schuimwijn. Dat uit zich al direct in de kleur, die diepgeel is met gouden reflecties. Geheel in de stijl van het huis zijn de belletjes klein en dartel. Het aroma is complex met tonen van kweepeer in de hoofdrol. Er werd bij deze wijn geopteerd voor een uiterst lage dosage van slechts 2 g/l en dat geeft aanleiding tot een beendroge wijn , met strakke snedige zuren, maar van een verbluffende zuiverheid. Waarschijnlijk wordt dit nooit een allemansvriend, daarvoor heeft hij nu eenmaal veel te veel karakter, maar eerlijk: ik hou ervan! Consumentenprijs op het domein TTC: 12 euro. Score: A+. Een tweede cuvée op basis van pure Chenin is de Escher & Thomas / Chenin Brut / Vouvray AOP. Een wat conventionelere wijn, deze keer, die zich plooit naar de regels van de AOP. Afkomstig van de wijngaarden van dezelfde boer dan de vorige wijn, dus ook van een klei-kalkbodem, maar toch heel anders. Hier geen rijping op vat, wat minder verblijf "sur lattes" (minimum 18 maand) en een stevigere dosage: 8 g/l.
Soms mag het ook al eens iets klassieker zijn.
De kleur is meteen weer veel lichter, de belletjes naar goede gewoonte fijn en overvloedig. Het aroma is heel herkenbaar als pure Chenin, met opnieuw kweepeer in de hoofdrol. De mousse is zacht, dekkend en romig. Een smaak met veel "terroir": krijtige tonen , een zachte fruitigheid en mooi verpakte zuren. Consumentenprijs op het domein TTC: 12 euro. Score: A+.
Afsluiten doen we met een flesje rosé bubbels: de Escher & Thomas / Gamay & Cie. / Extra Dry / Vin de France. Dit is een blend van 70% Gamay en 30% Pineau d'Aunis uit de Touraine, net als de "Attitude S", afkomstig uit het dorp Oisly en dus van een zandige bodem op een ondergrond van klei van Sologne. Deze wijn brengt slechts zes maanden "sur lattes" door en kreeg een merkelijk hogere dosage mee dan de andere wijnen, te weten 12 g/l. Voor deze cuvée worden de beide druivenrassen tesamen gevinifieerd. foto 6 Deze wijn heeft een oranjeroze kleur. Ook nu zijn de kleine bubbeltjes weer talrijk op het appél. De neus is uitgesproken mals met tonen van rood fruit. De smaak zet aan met een stevige rondeur. Qua stijl staat dit product volledig apart van de rest van het gamma. Men appelleert hiermee aan een jong publiek, dat nog niet veel ervaring heeft met wijn. De wijn is vakkundig gemaakt, maar smaakt voor mij net wat te gladjes en commercieel. Maar het blijft op zich wel een goed product. De functie is wel eerder beperkt tot die van een wat frivole party-wijn. Consumentenprijs op het domein TTC: 9 euro Score: B+.
De Gamay Co is een feel good wijn die appelleert aan een jong publiek
De wijnen van Escher & Thomas zijn momenteel nog niet te koop in België. Dat is spijtig, want ze vullen smaakniches op die in vele wijnkelders ontbreken. Dit is bovendien een huis dat getuigt van visie en persoonlijkheid. "We vinden het absoluut niet erg om onze wijnen vrijwillig te declasseren tot Vin de France," gaf Cécile Escher nog mee. " Onze naam moet onthouden worden, daar komt het op aan." Nou, reken maar dat wij die naam nooit meer gaan vergeten!